3 aanbiddingskillers

Iedere zondagmorgen als we als kerk samenkomen zingen we liederen om God te eren en te aanbidden. En hoewel aanbidding veel meer omvat dan zingen, wil ik in dit artikeltje inzoomen op God aanbidden door middel van zang.
Er zijn mensen die prachtig kunnen zingen maar grote moeite hebben met God aanbidden, waar anderen die niet goed kunnen zingen veel verder zijn op het vlak van aanbidding. Je zangtalent heeft, zoals we hopelijk weten, niets te maken met de kwaliteit van je aanbidding naar God.

Ik merk dat er veel obstakels zijn om God echt te aanbidden tijdens een bijeenkomst met andere gelovigen. Dit merk ik in de eerste plaats bij mezelf, en daarnaast ook bij anderen. Wat mij betreft zijn er drie hoofdcategorieen van deze "aanbiddingskillers" die allemaal je eigen verantwoordelijkheid zijn. Het speelt zich af tussen je oren; het heeft te maken met je mindset en je gedachten.

Gedachten over wat anderen van je vinden

De eerste categorie afleidende gedachten zijn gedachten over jezelf ten opzichte van anderen en hun mening, in plaats van gedachten over God. Ik kon vroeger heel goed mezelf aanpassen om precies niet op te vallen in de groep en te doen wat wenselijk is. Net enthousiast genoeg zingen om niet voor passief aangezien te worden, maar zeker niet een hand in de lucht als ik me daarmee bij de minderheid voegde.

"Ik kan echt niet zingen, dus ik zing maar zacht. Vooral bij dat hoge refrein houd ik maar m'n mond. Hopelijk horen anderen me niet.", zo denken sommigen.

Ik kan zelf aardig zingen, maar toch, als ik iemand heel hard heel vals God hoor eren, heb ik juist bewondering voor die persoon want hij/zij heeft iets wat ik meer wil leren: de toewijding aan God om Hem te aanbidding ongeacht wat anderen van je vinden.

Anderzijds is er het risico je aandacht op jezelf te richten door te zo bezig te zijn met mooi te zingen en een prachtige tweede stem te laten klinken, dat je helemaal niet meer bezig bent met de inhoud van het lied. Soms kan er een heel refrein voorbij gaan zonder dat ik bewust met de inhoud van het lied ben bezig geweest.

"Moet ik nu staan of zitten? 1 of 2 handen in de lucht? Klappen of knielen?"

Lichamelijke uitingen kunnen heel nuttig zijn om je meer naar God te uiten. Knielen is een natuurlijke houding om in nederige overgave te zingen, en staande of springend met de armen in de lucht kan helpen een uitbundig loflied kracht bij te zetten. Maar deze uitingen zijn er juist om je te helpen je inhoudelijk op God te richten. Heel cheesy gezegd gaat het er niet om of je lichaam springt, maar of je hart voor God springt.

Gedachten over de muziek

Deze is, denk ik, vooral lastig voor muzikale mensen. "Zo hé, kun je dit nummer nóg langzamer spelen? De officiële uitvoering is veel sneller". Het is heel moeilijk het niet op te merken als een nummer anders (naar jouw mening minder goed) wordt gespeeld dan hoe 'het hoort', en vaak komt zo'n gedachte al naar boven voor je er erg in hebt. En dan ben je 'uit aanbidding'...

Een goede bekende van mij uit een 'orgel-kerk' zegt dat het daarom dus niet goed is zoveel instrumenten de kerk in te halen; het leidt af. Wat zo iemand misschien vergeet, is dat zelfs bij a capella zang (een vorm die gebruikt werd in de kerk waar ik opgegroeid ben) het mogelijk is je te laten afleiden door elkaars muziek. God heeft muziek gegeven als een middel voor het doel van aanbidding. We moeten leren daar op die manier over te denken. Als het toch eens zou lukken zó onze aandacht op Jezus te richten dat we de muzikale tekortkomingen niet meer horen... Zo werd er laatst op het podium gezegd dat het volgende couplet alleen de vrouwen moesten zingen, maar een man die bij me in de buurt stond was zo met z'n gedachten bij God dat hij keihard door bleef zingen; prachtig en inspirerend voorbeeld!

Zorgelijke gedachten

"En met diiieeep ontzag, aanbid.. 'hè bah, ik had de kip uit de vriezer moeten halen voor vanavond' ". Heel vervelend als zulke gedachten zich opdringen. Aanbidding en zorgen gaan namelijk niet samen: het één richt zich op een heilige God, en het ander op dagelijkse beslommeringen die volgens God als distels zijn die Gods woorden belemmeren te wortelen in je.

Dat ene uur per week dat je met de hele gemeente samen zingt voor God moet je volledig aan Hem wijden. Besluit dat geen enkele gedachte is toegestaan die van God afleidt. Dat begint al 's ochtends aan het ontbijt, en onderweg naar de samenkomst. Kies er bijvoorbeeld voor je telefoon ruim voor de dienst uit te zetten en onderweg goede muziek te luisteren. Gun je gedachten de tijd om te kalmeren en prioriteit te stellen aan Hem wie je gaat aanbidden.

Het zou mooi zijn als je niets van dit artikel herkent! Als je wel bepaalde aspecten herkent, wat zou je dan voor komende zondag kunnen doen om te groeien in aanbidding?

Verder artikelen worden geplaatst op mijn website In Goede Grond

Vergelijken

Ben jij rijk? Deze vraag kun je op verschillende manieren beantwoorden, maar niet zonder eerst een vraag terug te stellen: "Vergeleken met wie?" Rijk is namelijk een relatief begrip.
Iemand met een modaal inkomen die in een dure wijk woont, zal zich misschien vergelijken met z'n buren die wél een tweede auto hebben, of zich een uitbouw konden veroorloven. Die kunnen dan zomaar denken dat ze niet zo rijk zijn. Maar vergeleken met de hele wereld zijn ze belachelijk rijk; Ze zitten bij de top 1,5% rijksten van de wereld! Zelfs iemand die op de Nederlandse armoedegrens leeft, zit bij de top 15% rijksten ter wereld.

Ben je een goed christen? Ook hier zit zo'n vergelijkingswoord in: goed. Al snel zijn we geneigd onszelf te vergelijken met andere christenen om de kwaliteit van ons geloofsleven vast te stellen, en dat is gevaarlijk!

Hoogmoedigheid

Jezus legde eens de situatie voor van een Farizeeër die zichzelf vergeleek met anderen en God dankte dat hij beter is dan "die tollenaar". De houding van die tollenaar is "God, wees mij zondaar genadig".
De Farizeeër wordt hier door Jezus afgebrand omdat hij zichzelf met andere mensen vergeleek en dacht dat het met hem wel in orde is. Hij is hoogmoedig. De tollenaar doet het goed, hij kent Gods maatstaf en concludeert dat hij tekort schiet en Gods genade nodig heeft.
Wie zichzelf met anderen vergelijkt kan onterecht concluderen dat hij goed bezig is, een geloofsheld die meer van Gods zegen verdient dan het gepeupel om hem heen, omdat hij betere prestaties zou leveren voor God. Zelfs al ben je de beste christen van het land, je bent nergens zonder de genade die God je geeft, en er is nog een lange weg te gaan om meer op Jezus te gaan lijken!

Minderwaardigheid

Het tegenovergestelde kan ook gebeuren; Je kijkt om je heen en ziet mensen die zoveel taken doen in de kerk en prachtig kunnen bidden. Anderen zijn zo goed in spreken of het leiden van de aanbidding. Hoe kan God nu blij zijn met mij? En ik zie zoveel blije foto's van iedereen voorbij komen op Facebook, zij zijn vast gelukkiger dan ik.
Het probleem van vergelijken is ten eerste dat mensen vaak alleen de positieve buitenkant laten zien en de tekortkomingen in hun karakter of de ongelukkige momenten niet delen met iedereen. Ten tweede wordt je waarde niet bepaald door je omgeving, maar net zoals in de kunstwereld, door wat de hoogste bieder voor je overheeft: Jezus had alles ervoor over om jou te kopen, toen je nog zondaar was! (Romeinen 5:8)
Dus onafhankelijk van je christelijk level is je waarde oneindig hoog vastgesteld door God zelf.

Redding

Men kan ook onbewust met het idee zitten dat als je gemiddeld christen bent ten opzichte van je eigen gemeente, je dan in ieder geval wel gered bent. Complete onzin; Ik geloof dat er gemeenten zijn waar de "beste" 10% nog niet eens echt reddend geloof heeft en dat in sommige andere gemeenten zelfs de "minst christelijke" volledig in Gods redding staat. Alleen de bijbel geeft objectieve criteria voor je redding.

Te snel tevreden

Als je nog nooit in je directe omgeving Gods bovennatuurlijke kracht hebt gezien, door bijvoorbeeld profetieën, genezingen of bevrijdingen, is de kans groot dat je de afwezigheid ervan als normaal bent gaan beschouwen. Als het normaal is geworden dat er weinig mensen tot geloof komen in je omgeving, kan dat de norm worden. Vergelijken met de omgeving en met het directe verleden kan een foute tevredenheid creëren. Vergelijk eens met het leven van Jezus, op wie we steeds meer moeten lijken. Heb je Johannes 14:12 wel eens gelezen waarin Jezus zegt dat wie in Hem gelooft dezelfde daden kan doen als Hijzelf?
Wat is je norm: je ervaringen tot nu toe of de norm die Jezus geeft?

Ontevreden

"Jezus, ik heb echt veel opgeofferd om voor U te leven. Dan verdien ik toch zeker wel gezondheid, comfort en genoeg rijkdom?" Zoiets klonk de vraag van één van Jezus' leerlingen. Jezus antwoordde met een verhaal waarin de eigenaar van een wijngaard van 's ochtends vroeg tot laat in de middag op verschillende tijdstippen arbeiders inhuurt. Op het einde van de dag krijgen ze allemaal het gelijke, vooraf afgesproken, loon uitbetaald. "NIET EERLIJK!", klinkt het bij de arbeiders die het langst moesten werken en zichzelf vergeleken met anderen die uit genade evenveel kregen.
Wat is de clue? God is goed. Zó goed dat Hij iedereen meer geeft dan verdiend. Hij heeft het volste recht Zijn genade onevenredig te verdelen en dat moet ons niet minder dankbaar maken voor wat wij onverdiend hebben gekregen.

Ik zou mezelf niet zijn als ik hier geen one-liner bij zou geven, dus hier istie dan:

"Ga niet vergelijken met andere christenen, maar ga ver om te lijken op Christus."

Laten we stoppen met vergelijken en in plaats daarvan God zelf de maatstaf laten zijn waaraan we ons meten, zoals staat in Jakobus 1:25
Wie zich spiegelt in de volmaakte wet die vrijheid brengt, en dat blijft doen, ..., hem valt geluk te deel, juist om wat hij doet.

Verder artikelen worden geplaatst op mijn website In Goede Grond

Gij zult Gods naam niet ijdel gebruiken?

Het derde gebod

"Gij zult de naam van de HERE, uw God, niet ijdel gebruiken, want de HERE zal niet onschuldig houden wie zijn nam ijdel gebruikt".

Ik heb geleerd dat dit betekent dat je niet met "God" of "Jezus" mag schelden. En een uitspraak als "O mijn god" zou hier ook onder vallen. Nu denk ik dat er veel meer mee wordt bedoeld dan slechts onnodig het woord "God" of "Jezus" gebruiken.

De 10 geboden, zoals we ze lezen in Exodus 20, zijn uitgebreider gegeven dan slechts "Doe dit niet" of "Doe dat". Bij sommige geboden staat er een extra uitleg achter, en bij het eren van je vader en moeder wordt ons een belofte meegegeven.

Het derde gebod, over de naam van JHWH, krijgt een extra nadruk "want JHWH zal wie Zijn naam ijdel gebruikt niet onschuldig houden". Alsof dit gebod zwaarder telt dan anderen...

Dat zet aan het denken. Waarom zou God het zo erg vinden als iemand Zijn naam "ijdel gebruikt"? Zeker in verhouding tot scheiden, stelen en moord zou dit toch minder erg moeten zijn?

Laten we kijken wat dit gebod betekent aan de hand van de 3 belangrijkste woorden van die zin.

Gods naam / Shem Yahweh

Er staat de "naam JHWH, uw God" niet ijdel te gebruiken. 

Ten eerste: "God" is geen naam maar een titel. Zijn naam is JHWH, dus als je dit uitlegt als letterlijk de naam van God in je woorden gebruiken, zou "O mijn god" geen enkel probleem moeten zijn. En niemand gebruikt die zin met Gods echte naam, dus hoe moeten we het gebod wel uitleggen?

Als de bijbel het heeft over de "naam" van JHWH, wordt vaak, naast Zijn daadwerkelijke aan ons geleerde naam, Zijn reputatie bedoeld. Zoals wij ook de uitdrukking hebben "naam maken voor jezelf", en "naamsbekendheid" hebben.

Dragen / Nasa

Het Hebreeuwse woord, nasa, dat wij in het derde gebod vertalen met "gebruiken" is een vrij algemeen werkwoord. Het wordt het vaakst vertaald met optillen of dragen. Voorbeelden van het gebruik van nasa zijn Kaïn die zei dat hij zijn straf te zwaar vindt om te dragen, de ark die werd opgetild op het water, je ogen of je stem opheffen, en deze is nog de meest boeiende, want hierin zien we de combinatie van "nasa" met "shem":
Aäron moest de namen van de zonen van Israël dragen op de schouders van z'n priesterpak. Aäron is daarmee een vertegenwoordiger van de stammen naar God toe.

Een letterlijke vertaling zou dus eerder zijn dat we de naam JHWH niet ijdel mogen dragen.

Ijdel / Shav

Dit woord ijdel kennen we met name uit het boek Prediker: "Ijdelheid der ijdelheiden, alles is ijdelheid". De NBV vertaalt het best mooi in hedendaagse woorden: "Luch en leegte, alles is leegte".

Het woord "ijdel" in het derde gebod is echter een ander woord. Dit Hebreeuwse woord, shav, betekent niet alleen iets wat leeg is, maar er zit zelfs een element van bedrog in. Het wordt bijvoorbeeld toegepast op het afleggen van een vals getuigenis. Ook worden afgoden ermee omschreven. Ze zijn nietsdoende afgoden die zich bedrieglijk voordoen alsof ze wel wat zijn.

Naamsdragers van JHWH

Als we naar de letterlijke vertaling kijken van het derde gebod, zullen we dus iets lezen als: 

"Draag de naam JHWH niet bedrieglijk leeg" 

Vrijer vertaald zou je zelfs kunnen zeggen "Waag het niet God verkeerd te vertegenwoordigen!". God laat zeker niet ongestraft wie dat wél doet, want het is een ernstige zaak! Wat zou dit dan allemaal inhouden?

Wie zich Christen noemt, maar niet positief bouwt aan de reputatie van Christus, draagt Gods naam onterecht, leeg en vals. 

Wie zijn de schenders van gebod 3? Dat is die klasgenoot die zegt christen te zijn, maar ondertussen wel scheld, roddelt en pest. Dat is de collega die openlijk bidt voor z'n lunch om vervolgens de kantjes er vanaf te lopen bij z'n werk en niet om te zien naar z'n onpopulaire collega, en de bestuurder van de auto met het Ichtus-visje die zonder knipperlicht met 130 km/h anderen inhaalt waar 100 km/h is toegestaan. Dit is daadwerkelijk de reden dat veel ongelovigen Jezus en de kerk geeneens een kans geven, want de christenen die ze kennen hebben de reputatie (naam) van God geweld aangedaan. 

Laatst leerde ik iemand kennen; Die persoon was verbaasd dat ik christen ben want "jij bent vrolijk en veroordeelt mij niet". Wat een negatief beeld van christenen was daar onstaan! Hopelijk heb ik daar iets aan kunnen veranderen ten goede!

Hoe gaaf is het ook dat sommigen juist tot geloof komen doordat hun interesse in Christus is gewekt door Christenen die een goed getuigenis afleggen van wie hun God is! Daar ligt voor ons, naamsdragers van Christus, dan ook de uitdaging! Laten we overal waar we komen bouwen aan de naam van JWHW door te doen wat Jezus deed, als Zijn leerling.



Edit: Op 19 maart 2020 heeft BibleProject in zijn podcast Dr. Carmen Imes uitgenodigd voor een gesprek precies over dit gebod. Zij heeft hier zelfs een heel boek over geschreven en kwam tot dezelfde conclusie over de diepere betekenis van het derde gebod. Zoek het op in je favoriete podcast app!

Verder artikelen worden geplaatst op mijn website In Goede Grond