dinsdag 25 oktober 2016

Waarheid

Wat is waarheid? Een prachtige filosofische vraag. Het is in mijn ogen één van de belangrijkste vragen die je kunt stellen over elk belangrijk aspect van het leven. Hoe zit het nou? Is alles wat we zien gemaakt door een God? Is Jezus de zoon van God?
Is het de bedoeling dat we onze baby's dopen, of hoort de doop bij een persoonlijke bekering op basis van een eigen keuze? Is "geen seks voor het huwelijk" een cultureel gebonden ding of Gods ontwerp van de seksualiteit van de mens?

Als we ons bezig houden met vragen over de waarheid moeten we op z'n minst voor ogen houden dat waarheid objectief en absoluut is. Het heersende gedachtegoed wijkt hier van af met ideeën als "Iedereen heeft z'n eigen waarheid". Dit hoor ik bij zowel christenen als niet-christenen doorklinken.


Waarheid: "Als het voor jou werkt."

In veel gesprekken met niet-gelovigen merk ik dat er over mij als christen wordt gedacht dat ik naar de kerk ga omdat mijn ouders me zo hebben grootgebracht, omdat ik het fijn vind bij een community te horen of vanwege (de kans op) eeuwig leven. Ik probeer dan uit te leggen dat deze zaken er niets mee te maken hebben. Ik ben er namelijk van overtuigd dat de waarheid is dat God bestaat en alles heeft gemaakt. Dit vind ik namelijk vele malen geloof-waardiger dan dat niets zichzelf heeft gecreëerd en er een prachtig gebalanceerde kosmos uit ontstaat. Ook geloof ik dat Jezus zelf God is en dat de verklaringen van de ooggetuigen, te lezen in de bijbel, de waarheid weerspiegelen. Daarnaast onderbouw ik Gods liefde en kracht door de bovennatuurlijke wonderen die ik zelf heb meegemaakt in genezingen door de heilige Geest, profetische dromen en ongelooflijk 'toevallige' omstandigheden.
Op dit punt denk ik dan: "Jullie moeten nu één van deze drie dingen over mij denken: Of ik zit keihard te liegen over mijn ervaringen, óf ik heb zware psychische problemen, óf ik spreek de waarheid en dit zet jullie aan het denken". Maar wat krijg ik bijna altijd te horen? "Tja, als het voor jou werkt is het prima, maar het geloof is niets voor mij".
Ongelooflijk... Ik heb het helemaal niet over wat goed voelt, over welk geloofssysteem het beste bij je past of zulke subjectieve dingen. Het kan mij niet schelen of het geloof bij mij past. Ik heb het over wat de waarheid van het leven is. Deze waarheid staat volkomen los van gevoel en is van toepassing op iedereen. Maar men is blijkbaar zoekende naar wat goed bij hen past, en niet naar wat de waarheid is...

Objectief onderzoeken of subjectief uitzoeken?

Ook in de kerk merk ik dit. Welke bijbelleraren zijn populair, verdienen veel geld en trekken volle zalen? Dat zijn vaak degenen die hard schreeuwen, vertellen dat God je rijk gaat maken als je goed gelooft, of de leraren die iets vernieuwends en/of extreems onderwijzen. Teksten worden naar eigen inzicht uitgelegd zodat ze een gunstige leer brengen. Alsof de bijbel een grote verzameling ingrediënten is waarbinnen je een selectie kunt uitzoeken om een lekkere maaltijd te maken.
Velen willen onderwijs waar ze blij van worden of wat vernieuwend is. Vreemd genoeg lijkt dat dan belangrijker dan de vraag wat waarheid is.
Bijna elke stelling is wel bijbels te onderbouwen. "God wil dat je rijk bent" en "God wil dat je arm bent" kun je beiden bijbels onderbouwen met veel teksten. Als je maar de juiste teksten kiest en die op jouw manier uitlegt en bepaalde teksten achterwege laat.
Tóch zijn veel meer mensen die de eerste stelling geloven en zijn er veel meer bijbelleraren die het eerste verkondigen. Waarom?
Die boodschap is niet aannemelijker, die boodschap is aantrekkelijker.

Hoe zit het nou echt? Los van wat mijn denominatie vindt en mijn dominee vertelt. Los van mijn opvoeding, en wat mijn voorkeuren zijn. Er staat geschreven "Onderzoek alles en behoud het goede" en niet "Behoud alles en onderzoek wat je anders zou willen".

Wat als we uit ons voorgevormde kader durven te stappen? Ben je bereid je mening te herzien over de (kinder?)doop, over seks voor het huwelijk, over welvaart of de gaven van de Geest? En wat nu als we een waarheid van God ontdekken die oncomfortabel is en grote veranderingen in ons leven vraagt?

Verder artikelen worden geplaatst op mijn website In Goede Grond

dinsdag 26 juli 2016

Christogees als tweede taal


Nederlandse christenen zijn een apart volkje: doordeweeks spreken ze overwegend Nederlands met hun collega's, vrienden en familie. Maar dan plotseling in het gesprek met God zelf, of met andere christenen tijdens de zondagochtend meeting switchen we naar een apart dialect: het Christogees. Christogees wordt in het Christogees ook wel "Tale Kanaäns" genoemd. Het is een combinatie van het Nederlands met wat Statenvertalings, Enbégees en Kerkiaans. In het Christogees zingen we niet over hoe tof God is, maar we loven en prijzen de HEER. We steken die goede man geen hart onder de riem, maar we krijgen een woord van bemoediging voor die broeder op ons hart.

Christogees creëert afstand


Het is niet mijn bedoeling om even lekker te zeuren over kleinigheidjes als taalgebruik omdat het mij niet aanstaat. De reden dit te noemen is het volgende: Christogees creëert afstand. Afstand tussen veel christenen en God, tussen volwassenen en kinderen/tieners en al helemaal tussen de kerk en ongelovigen.

Het Christogees creeert afstand tussen een gelovige en God de Vader (voor mij en in ieder geval sommige anderen).
Tijdens een bidstond (Nederlands: gebedsbijeenkomst) of de eredienst (de zondagse bijeenkomst) hoor je mensen prachtig bidden "opdat de sluizen van de hemel geopend worden en de Geest door de rijen zal gaan" en dan denkt de ene "sjonge, die weet dat mooi te bidden zeg! Daar hoef of durf ik met mijn gehakkel niets aan toe te voegen." en een ander denkt "Waar heeft die het nou weer over?!".
De bidder zal vast goede intenties hebben maar door z'n taalgebruik kan het afstandelijk over komen of brengt het onzekerheid bij anderen. Bovendien kan het het idee geven dat het Christogees dé taal is waarmee je God aanspreekt.
Het is daarnaast lastig je gevoelens te uiten in een andere taal dan je moedertaal, in een bewoording waarvan je eigenlijk niet goed weet wat het precies betekent.
Waarom kunnen we niet tegen de Vader praten zoals we tegen een vader praten? Dit met het gepaste respect uiteraard.
"Vader, dank U wel dat U mij deze dag helpt om mijn werk goed te doen. Eigenlijk heb ik er helemaal geen zin in en ik baal ervan dat... maar ik wil er toch voor gaan. Help me alstublieft te doen wat U graag wilt wat ik doe." God heeft echt geen voorkeur voor bijbeltaal.

En wat denk je hoe de kinderen en tieners de gebeden en oproepen op zondag ervaren wanneer er wordt gesproken over de goedertierenheid, en lankmoedigheid die Hij ons betoont? Kunnen we God dan niet beter bedanken hoe goed en geduldig Hij is voor ons? Dan snapt iedereen tenminste wat we bedoelen en kunnen de jongeren het ook volgen.
Er zijn zelfs kerken waar kinderen psalmen en beleidsstukken in de Statenvertaling uit hun hoofd moeten leren! Niet alleen snappen ze geen hout van wat ze zitten te stampen, ze krijgen zo ook het idee dat God stoffig en ingewikkeld is, en net zo ontoegankelijk is als de taal waarin Hij besproken dient te worden. Zullen we alsjeblieft afstappen van dat taaltje? Ik vind het zo maf dat we met z'n allen zo bidden en praten, als we in christelijk gezelschap zijn. Schadelijk is het! Ik snap het volkomen als die kinderen/tieners vervolgens de kerk oersaai vinden en niet kunnen wachten tot ze niet meer verplicht mee hoeven. Ik leer ze veel liever de bijbel aan in 21e-eeuws Nederlands ook al zou dat een iets minder correcte vertaling zijn ten opzichte van de grondtekst.

En leg alsjeblieft niet 'het evangelie' uit in de bewoording dat door het bloed van Jezus het voorhangsel gescheurd is en we vrije toegang hebben tot de Vader. Jezus droeg onze zonden aan het kruis en nu mogen we rechtvaardig tot Zijn troon naderen. Dan komt de heilige Geest woning maken in je hart.
Ik hoef denk ik niet toe te lichten waarom deze uitleg geen succes is :)

Het is waar dat sommige bijbelse begrippenlastig uitgedrukt kunnen worden in het hedendaags Nederlands. Woorden als 'heilig' en 'rechtvaardig' hebben een diepe betekenis en zijn niet zomaar te vertalen naar vlotte taal. Misschien is het goed zulke woorden wel te blijven gebruiken maar dan moeten we de betekenis goed uit leggen aan elkaar en aan de jongeren! Hoewel dit geeneens de meest abstracte woorden van het Christogees zijn, kunnen weinig tot geen tieners uitleggen wat deze twee woorden betekenen. Dit betekent dus dat ze puur door ons taalgebruik delen van de dienst en andermans gebeden niet kunnen volgen.

Hier is een mooie uitdaging waar je zelf én je omgeving veel profijt van zal hebben: Probeer eens in je persoonlijk en openbaar gebed geen enkel woord of uitdrukking te gebruiken die een pasbekeerde of een tiener niet zou begrijpen. Probeer eens alles te vertalen naar het 21-eeuws Nederlands. Hierdoor ga je veel bewuster om met je gebed. Het helpt je enorm om met God als je Vader te praten en je creëert geen afstand zoals hierboven uitgelegd.

Verder artikelen worden geplaatst op mijn website In Goede Grond

zaterdag 4 juni 2016

Wanneer Gods plan niet doorgaat

De meeste christenen kennen van die momenten in hun leven waarop ze zich afvragen: "Waarom brengt God mij in deze situatie? Het leek er zo sterk op dat deze baan/verhuizing/bediening Gods wil was en nu stort alles in! En dan word ik ook nog eens ziek: Waarom doet God dit?"
Dit wordt dan besproken met medechristenen die in hun oprechte medeleven reageren in de geest van: "De Heer heeft hier een plan mee. We zien het grote plaatje niet, je moet gewoon blijven vertrouwen." en "God zal vast een beter plan hebben."
Er ligt altijd een onderliggende aanname aan deze uitspraken ten grondslag. Eentje waarvan ik denk dat die niet klopt. Die aanname is: Alles wat gebeurt is Gods wil en wat Gods wil is zal gebeuren. Zowel het proces als de bestemming is in Gods soevereine almacht bepaald en zal precies zo gebeuren.
Laat het duidelijk zijn dat God werkt naar Zijn wil en dat we Zijn wegen soms niet begrijpen. Ik wil graag aangeven dat het kan zijn dat wat gebeurt niet zo door God bedoeld was. Hiermee wil ik onterechte teleurstellingen in onze God voorkomen.

Het probleem met de gedachte dat alles altijd zo zal gebeuren als God heeft bepaald is dit: Het neemt elke menselijke verantwoordelijkheid en keuzevrijheid weg. Je laten opereren zou hoogmoedig zijn, het heft in eigen handen nemen, want als God je wil genezen zou hij dat doen toch? Evangeliseren is inbreken in Gods regie want de Heer leidt tot Hem wie Hij wil wanneer Hij wil. Daar zou hij geen mensen voor nodig hebben. Verzekeringen afsluiten, budgetteren, toekomst plannen maken, ja zelfs afwassen en uit bed komen 's ochtends zouden zinloos zijn want God kan en zal alles besturen.
Tot zover de beperkte menselijke logica. Laten we nu de bijbel in gaan om het volgende principe te ontdekken:
Gods wil kan worden gedwarsboomd door mensen. Zijn plan A zal dan plaats maken voor een plan B. Het kan zelfs zijn dat anderen Gods wil voor jouw leven belemmeren.

Kijk eens goed naar de geschiedenis van de bespionering van Kanaan in Numeri 13&14. Het is duidelijk Gods plan dat heel het volk de belofte van hun eigen land op dat moment in ontvangst zou nemen. Er was alleen nog een menselijke actie nodig: Neem het land in bezit. Dit zou sowieso zijn gelukt want God stond hun bij, maar het gebeurde niet omdat het volk zich verzette tegen God (Num 13:30, 14:8-9).

Wat gebeurt er nu precies? Mozes en 2 spionnen zeggen: "Als de Heer ons bijstaat, zullen we het innemen". De 10 overige spionnen zeggen: "Dit gaat um niet worden!". Het volk sluit zich bij hen aan en als consequentie wordt het land pas 40 jaar later ingenomen. Iedereen boven de 20 jaar krijgt als straf het land zelfs nooit te zien, maar sterft in de woestijn. Alleen Mozes, Jozua, Kaleb en alle 20-minners zijn bij de tweede kans nog in leven.

Hier zijn verschillende groepen mensen die elk een verschillende rol spelen. Ze dragen wel eenzelfde consequentie: Gods plan A gaat niet door, ze moeten terug de woestijn in.
Zelfs degenen zonder schuld zagen Gods belofte voor hun ogen verdampen (om het 40 jaar later alsnog te krijgen). Ik denk dat wie Gods belofte voor hem of haar heeft zien verdampen zich zal kunnen herkennen in een van de volgende groepen.

10 laffe verspieders

Deze mensen krijgen wat ze belijden. Wie keihard "nee" zegt tegen God ziet Zijn plan niet gerealiseerd worden in z'n leven. Daar kunnen wij nog aardig mee leven toch? Hoewel we misschien nog even moeten wennen aan het idee dat als wij "nee" zeggen tegen God, het dan ook echt een "nee" wordt... Als God Zijn plan altijd zonder meer uitvoert, zou Hij hebben gezegd: "Oh, jullie durven niet? Dan haal ik die volken wel weg. Wil je dan wel gaan alsjeblieft?" Gehoorzaamheid aan God staat boven Gods plan voor jou.

Het volk dat de 10 volgt

Israel was een enorm volk. Er staat dat 'ze' in opstand kwamen tegen Mozes, en bijval gaven aan de 10. Het lijkt me echter stug dat elk individu van 20 jaar en ouder actief partij koos voor de 10. Toch moest heel deze groep hierna sterven in de woestijn, zelfs degenen die neutraal stonden in de kwestie. Wat leren we hieruit? Als je leiderschap tegen Gods wil in gaat en jij vecht niet voor wat juist is, dan zul je delen in de consequentie en de straf die zij op zich laden.
Je kunt zeggen dat de fout van de 10 leiders Gods plan voor veel anderen verijdelden. Ongehoorzaamheid van je leiders kan Gods plan voor jouw leven dwarsbomen. Je deelt zelfs in hun straf als je niet actief partij kiest voor God.

Kinderen en tieners tot 20 jaar

Dit vind ik de zieligste groep. De grote, wijze, ervaren mensen die het goed zouden moeten weten verprutsen het waardoor jij je halve leven in een woestijn rondjes moet banjeren! Deze kinderen en jongeren delen in de consequentie van de ongehoorzaamheid omdat ze bij het volk horen maar delen niet in de straf van de ongehoorzaamheid van hen die boven ze staan.
Het kan zijn dat je niets fout hebt gedaan. Je bent zelfs niet passief meegelopen met hen die zich tegen God verzetten. Je droeg geen enkele verantwoordelijkheid in wat er ook gebeurd is. Toch kun je met de gebakken peren zitten. Ongehoorzaamheid van anderen kan Gods wil voor jou blokkeren. Ook als je hierin geen verantwoordelijkheid had, deel je de consequentie maar niet de straf.

Mozes, Jozua en Kaleb

Deze mannen hebben volgens mij alles goed gedaan. Ze staan op Gods belofte ondanks de reuzen die in de weg staan. Ze verdedigen Gods plan tegenover het hele volk en spreken vertrouwen in God uit: "We kunnen zonder problemen optrekken en dat land in bezit nemen. We kunnen dat volk makkelijk aan", zei Kaleb. Zelfs deze mannen moesten nog 40 jaar door de woestijn sjokken. Ze hebben Egypte verlaten, Gods grote wonderen gezien en zijn op weg naar de belofte. Nu staan ze aan de grens, zo dichtbij, en gaat het allemaal niet door!!
"De Heer wil je 40 jaar door de woestijn laten wandelen om je karakter te trainen", of "God heeft blijkbaar een beter beloofd land voor je", of "Je zult Gods stem verkeerd hebben verstaan." klinkt het dan in onze kerken...
Zelfs als je God volkomen gehoorzaam bent geweest kan andermans ongehoorzaamheid Gods plan voor je leven jaren lang uitstellen of afstellen. Er komt wel een backup-plan B.

Teleurstelling in God is het gevolg van verkeerde verwachtingen. Ik kan niet teleurgesteld raken in God omdat ik weet dat hij actief werkt aan Zijn plan (Ef 1:10) maar de waarde van de eigen wil van de mens zo hoog acht dat er geen garantie is dat Zijn wil ook daadwerkelijk gebeurt.
Vertrouw op God, maar vertrouw er niet op dat alles uitwerkt volgens Gods plan A.

Verder artikelen worden geplaatst op mijn website In Goede Grond

maandag 16 mei 2016

Vragen om een zegen?

Heer, wilt U ... zegenen?

In de meeste christelijke gezelschappen horen we gebeden als: "Heer, wilt U deze dienst zegenen" of "Zegent U Jan alstublieft..." of voor de maaltijd: "Heer, wilt U het eten zegenen".
We begrijpen allemaal wat ermee bedoeld wordt. Het is een vorm van voorbede waarin we onze God vragen iets goeds voor iemand anders of iets anders te doen. We willen een goede dienst hebben en vragen God of Hij Jan gezondheid en vrede geeft. Zover klinkt het nog logisch. Maar voor het eten vragen we dan aan God of hij het eten gezond of lekker wil maken??
Wat is een zegen eigenlijk en hoe moeten wij omgaan met zegengebed?

Hoe onze omgeving omgaat met zegenen beïnvloedt sterk hoe we zelf denken over dit onderwerp. Ik denk zelfs dat we ons zo door elkaar laten beïnvloeden in onze bidcultuur dat we een beetje zijn afgedwaald van het beeld dat de bijbel erover geeft. Wellicht is hierop Rom 12:2 van toepassing: "Wordt niet gelijkvormig aan deze tijd maar wordt getransformeerd door op een nieuwe manier te denken." Zelfs aan onze kerk moeten we niet gelijkvormig worden, maar aan Jezus alleen.

Wat is zegenen?

Het is erg makkelijk om zelf een goede bijbelstudie over zegenen te doen. Open bijvoorbeeld debijbel.nl (of biblehub.com voor grondtekst) en zoek naar "zegen". Lees alle teksten met context door en je hebt een veel beter beeld van zegenen. Ik zal een aantal gedeelten noemen waarin gezegend werd:

Gen 14:19-20
"Melchisedek sprak een zegen over Abram uit:
'Gezegend is Abram, door God de Allerhoogste, schepper van hemel en aarde. Gezegend is God, de Allerhoogste: uw vijanden leverde hij aan u uit.'"

Gen 27:27-29
"Isaak sprak deze zegen uit over Jakob:
'De geur van mijn zoon is de geur van het veld, het veld dat de Heer heeft gezegend. God geeft je dauw uit de hemel en vette, vruchtbare aarde, een overvloed van koren en wijn. Volken zullen je dienen, naties zich voor je buigen. Je zult heer zijn over je broers, macht hebben over je moeders zonen. Vervloekt wie jou vervloekt, gezegend wie jou zegent.'"

Gen 48:3-4
"Jakob zei tegen Jozef: 'God, de ontzagwekkende, is in Luz, in Kanaan, aan mij verschenen en heeft mij daar gezegend. Hij heeft me gezegd: 'Ik zal je vruchtbaar maken en je veel nakomelingen geven: er zal een groot aantal volken uit je voortkomen. En dit land zal ik jouw nakomelingen voor altijd in bezit geven.'"

(Lees ook heel Gen 49 waar Jakob al zijn zonen zegent.)

Dit zijn zomaar een paar situaties uit Genesis waarin een zegen uitgesproken wordt, maar het patroon is overal hetzelfde. Is je al wat opgevallen? Komen deze teksten overeen met de manier waarop wij met zegenen omgaan?

Wat mij opvalt is het volgende:

  • Zowel God als mensen spreken zelf een zegen uit.
  • Een zegen is geen vraag of toewensing.
  • Elke zegen is een statement: Je zal vruchtbaar zijn, je zult heer zijn, volken zullen je dienen, etc.
Hierin zien we de woordelijke definitie van een 'zegen' terug: Goede woorden uitspreken. Het is dus iets goeds uitspreken over de ander. De drie gebedszinnen in de inleiding zijn dus eigenlijk geen zegen. Het is pas een zegen als een mens de goede woorden als een statement uitspreekt (of God zelf, maar dit komt zelden voor). Mensen hebben de macht gekregen iets goeds te creëren met hun woorden. Laten we niet meer de vergissing maken God te vragen iets te doen wat Hij ons te doen heeft gegeven: zegenen.
Zegen dus als volgt:
"De Heer zal ons een goede dienst geven: we zullen elkaar opbouwen en bemoedigd worden. Gods Geest zal alle ruimte hebben te doen wat Hij wil. 
Jan is gezegend door onze God: Zijn lichaam zal gezond zijn en Gods vrede zal heersen in zijn denken." Net als onze bijbelse voorbeelden mogen wij als feit uitspreken dat God iets goeds gaat doen, wanneer we weten dat het naar Zijn wil is.

Een zegen vragen voor het eten?


En hoe zouden we het eten zegenen dan? Ik stel voor niet het eten te zegenen maar God, zoals het bedoeld is. Er staat telkens geschreven: "Hij brak het brood en sprak het zegengebed uit." De vertaling "en hij zegende het" is een foute interpretatie. Het is voor de jood overduidelijk wat hier bij de maaltijden gebeurt: Het zegengebed is het 'beracha'. Dit kent meerdere varianten en kan als volgt klinken: "Gezegend bent U, HEER onze God, koning van de wereld, die het brood uit de aarde doet voortkomen." Hierin wordt God gezegend (ja, wij mogen God zegenen) door middel van een dankgebed.

Het is wat onwennig om ineens anders te gaan bidden en niet meer om een zegen te vragen, maar om deze uit te spreken. Ik denk dat het zeker een verschil maakt! Als Jakob zijn leven op het spel zette om de zegen van zijn vader te ontvangen, moet het wel erg belangrijk zijn.
Bid niet volgens onze Nederlandse principes, maar volgens de bijbelse principes.

Verder artikelen worden geplaatst op mijn website In Goede Grond

Liefde voor je naaste als jezelf (Liefde deel 3/4)

We zijn deze serie over liefde begonnen (link) met het opbouwen van een definitie. Hierin stelden we dat liefde is...:  "Ik kies te do...