Heer, wilt U ... zegenen?
In de meeste christelijke gezelschappen horen we gebeden als: "Heer, wilt U deze dienst zegenen" of "Zegent U Jan alstublieft..." of voor de maaltijd: "Heer, wilt U het eten zegenen".We begrijpen allemaal wat ermee bedoeld wordt. Het is een vorm van voorbede waarin we onze God vragen iets goeds voor iemand anders of iets anders te doen. We willen een goede dienst hebben en vragen God of Hij Jan gezondheid en vrede geeft. Zover klinkt het nog logisch. Maar voor het eten vragen we dan aan God of hij het eten gezond of lekker wil maken??
Wat is een zegen eigenlijk en hoe moeten wij omgaan met zegengebed?
Hoe onze omgeving omgaat met zegenen beïnvloedt sterk hoe we zelf denken over dit onderwerp. Ik denk zelfs dat we ons zo door elkaar laten beïnvloeden in onze bidcultuur dat we een beetje zijn afgedwaald van het beeld dat de bijbel erover geeft. Wellicht is hierop Rom 12:2 van toepassing: "Wordt niet gelijkvormig aan deze tijd maar wordt getransformeerd door op een nieuwe manier te denken." Zelfs aan onze kerk moeten we niet gelijkvormig worden, maar aan Jezus alleen.
Wat is zegenen?
Het is erg makkelijk om zelf een goede bijbelstudie over zegenen te doen. Open bijvoorbeeld debijbel.nl (of biblehub.com voor grondtekst) en zoek naar "zegen". Lees alle teksten met context door en je hebt een veel beter beeld van zegenen. Ik zal een aantal gedeelten noemen waarin gezegend werd:Gen 14:19-20
"Melchisedek sprak een zegen over Abram uit:
'Gezegend is Abram, door God de Allerhoogste, schepper van hemel en aarde. Gezegend is God, de Allerhoogste: uw vijanden leverde hij aan u uit.'"
Gen 27:27-29
"Isaak sprak deze zegen uit over Jakob:
'De geur van mijn zoon is de geur van het veld, het veld dat de Heer heeft gezegend. God geeft je dauw uit de hemel en vette, vruchtbare aarde, een overvloed van koren en wijn. Volken zullen je dienen, naties zich voor je buigen. Je zult heer zijn over je broers, macht hebben over je moeders zonen. Vervloekt wie jou vervloekt, gezegend wie jou zegent.'"
Gen 48:3-4
"Jakob zei tegen Jozef: 'God, de ontzagwekkende, is in Luz, in Kanaan, aan mij verschenen en heeft mij daar gezegend. Hij heeft me gezegd: 'Ik zal je vruchtbaar maken en je veel nakomelingen geven: er zal een groot aantal volken uit je voortkomen. En dit land zal ik jouw nakomelingen voor altijd in bezit geven.'"
(Lees ook heel Gen 49 waar Jakob al zijn zonen zegent.)
Dit zijn zomaar een paar situaties uit Genesis waarin een zegen uitgesproken wordt, maar het patroon is overal hetzelfde. Is je al wat opgevallen? Komen deze teksten overeen met de manier waarop wij met zegenen omgaan?
Wat mij opvalt is het volgende:
- Zowel God als mensen spreken zelf een zegen uit.
- Een zegen is geen vraag of toewensing.
- Elke zegen is een statement: Je zal vruchtbaar zijn, je zult heer zijn, volken zullen je dienen, etc.
Hierin zien we de woordelijke definitie van een 'zegen' terug: Goede woorden uitspreken. Het is dus iets goeds uitspreken over de ander. De drie gebedszinnen in de inleiding zijn dus eigenlijk geen zegen. Het is pas een zegen als een mens de goede woorden als een statement uitspreekt (of God zelf, maar dit komt zelden voor). Mensen hebben de macht gekregen iets goeds te creëren met hun woorden. Laten we niet meer de vergissing maken God te vragen iets te doen wat Hij ons te doen heeft gegeven: zegenen.
Zegen dus als volgt:
"De Heer zal ons een goede dienst geven: we zullen elkaar opbouwen en bemoedigd worden. Gods Geest zal alle ruimte hebben te doen wat Hij wil.
Jan is gezegend door onze God: Zijn lichaam zal gezond zijn en Gods vrede zal heersen in zijn denken." Net als onze bijbelse voorbeelden mogen wij als feit uitspreken dat God iets goeds gaat doen, wanneer we weten dat het naar Zijn wil is.
Een zegen vragen voor het eten?
En hoe zouden we het eten zegenen dan? Ik stel voor niet het eten te zegenen maar God, zoals het bedoeld is. Er staat telkens geschreven: "Hij brak het brood en sprak het zegengebed uit." De vertaling "en hij zegende het" is een foute interpretatie. Het is voor de jood overduidelijk wat hier bij de maaltijden gebeurt: Het zegengebed is het 'beracha'. Dit kent meerdere varianten en kan als volgt klinken: "Gezegend bent U, HEER onze God, koning van de wereld, die het brood uit de aarde doet voortkomen." Hierin wordt God gezegend (ja, wij mogen God zegenen) door middel van een dankgebed.
Het is wat onwennig om ineens anders te gaan bidden en niet meer om een zegen te vragen, maar om deze uit te spreken. Ik denk dat het zeker een verschil maakt! Als Jakob zijn leven op het spel zette om de zegen van zijn vader te ontvangen, moet het wel erg belangrijk zijn.
Bid niet volgens onze Nederlandse principes, maar volgens de bijbelse principes.
Verder artikelen worden geplaatst op mijn website In Goede Grond
